طراحی نظامنامۀ اخلاقی اعضای هیئت علمی تربیت بدنی و علوم ورزشی ایران

هدف پژوهش حاضر‌ طراحی و تدوین نظامنامۀ اخلاقی اعضای هیئت علمی گروه‌ها و دانشکده‌های تربیت بدنی و علوم ورزشی ایران است. دفت (1998) اخلاق را اصول و ارزش‌هایی می‌داند که بر رفتار فردی یا جمعی حاکمیت دارد. بیشتر سازمان‌های آموزشی،‌ پژوهشی و به­ویژه دانشگاه‌های دنیا،‌ نظامنامۀ اخلاقی را به­عنوان راهی برای پیشبرد اهداف سازمان و ارتقای سطح فرهنگ سازمان خود پیشنهاد و اجرا کرده‌اند. پژوهش حاضر هم با همین رویکرد انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق را اعضای هیئت علمی گروه‌ها و دانشکده‌های تربیت بدنی ایران به تعداد 220 نفر تشکیل می­دادند. نمونۀ آماری بر اساس جدول مورگان 136 نفر تعیین شد که از مجموع پرسشنامه‌های توزیع­شده، 119 پرسشنامه برای تحلیل آماری مناسب تشخیص داده شد. ابزار اندازه­ گیری پرسشنامۀ محقق­ ساختۀ 41 سؤالی بود که دارای مقیاس پنج ارزشی لیکرتی بود. به­ منظور توصیف آماری داده‌ها از شاخص‌های توصیفی همچون میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد. برای تعیین عامل‌ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی،‌ برای تأیید مدل ارتباط سؤالات با عامل‌ها و عامل‌ها با مفهوم نظامنامۀ اخلاقی از تحلیل عاملی تأییدی، برای بررسی وضعیت سؤالات، عامل‌ها و مفهوم نظامنامۀ اخلاقی از آزمون t تک نمونه‌ای و همچنین برای اولویت­بندی سؤالات و عامل‌ها از آزمون فریدمن استفاده شد. در تحلیل عاملی اکتشافی تعداد آزمون کیسر-می­یر و اوکلین (به­منظور کفایت حجم نمونه) برابر با 918/0 به­دست آمد. همچنین فرض همبستگی بین سؤالات از طریق آزمون کرویت بارتلت (01/0≥P،‌ 172/3369=2x) تأیید شد. در نهایت، 28 سؤال از سؤالات طراحی­شده از طریق مؤلفه‌های اصلی همراه با چرخش واریماکس تأیید شد. همچنین سؤالات در شش عامل فعالیت‌های گروهی،‌ صداقت گفتاری و رفتاری،‌ وظیفه­شناسی،‌ رفتار حرفه‌ای،‌ تعهد علمی-پژوهشی و مسئولیت مالی مشخص شدند که توان پیشگویی سؤالات براساس مجموع واریانس‌ها‌ برابر با 13/74 درصد است. پایایی عامل‌های پرسشنامه به ­ترتیب 88/0،‌ 74/0،‌ 87/0،‌ 87/0،‌ 82/0 و 87/0 به­صورت عالی به­دست آمد. در تحلیل ارتباطی سؤالات با عامل‌ها،‌ تمامی سؤالات در سطح معنی­داری بیشتر از (96/1=T value) با عامل خود ارتباط داشتند. در خصوص آزمون خوبی (نیکویی) برازش،‌ نسبت2x به df برابر 51/1 و ریشۀ میانگین مجذور خطای تقریبی RMSEA برابر با 066/0 (برازش خوب مدل) به­دست آمد. همچنین تمامی عامل‌ها با مفهوم نظامنامۀ اخلاقی ارتباط مثبت و معنی­داری در سطح بالاتر از (96/1=T value) داشتند.